15.12.2023 t/m 08.09.2024

Maak ’t Even

Maak je een exclusief product of wil je juist tegen een lage prijs veel mensen bereiken? Welke materialen kun je gebruiken en zijn ze verkrijgbaar of heel kostbaar? Kun je een ontwerp laten repareren of moet je het meteen vervangen?

De klankinstallatie Porcelain Piano van Jelle Mastenbroek
Een detail van de klankinstallatie Porcelain Piano van Jelle Mastenbroek

Actuele dilemma’s waar de makers van de unieke collectiestukken van Museum Speelklok eeuwen geleden ook al tegenaan liepen! De expositie Maak ’t Even. Muziekmachines & duurzaam design geeft inzicht in de keuzes die de uitvinders van onze historische muziekmachines destijds maakten en waar ontwerpers van nu voor staan. Is de sleutel tot een duurzame toekomst in het verleden te vinden?

Mixer in de tentoonstelling Maak 't Even
Jesse Howard

De muziekmachines van Museum Speelklok

Achter elke speelklok en elk orgel in Museum Speelklok zit een proces waarin is nagedacht over materiaal, kosten, mechaniek en hoe het instrument zo lang mogelijk meegaat. De instrumenten nemen je mee naar het verleden en geven inzicht in de keuzes die de makers moesten maken. Door de discussie over productieprocessen en de manier waarop producten tegenwoordig gemaakt worden, is er inmiddels veel aandacht voor duurzaamheid. In samenwerking met gastcurator Pao Lien Djie brengt Museum Speelklok voor het eerst het werk van drie hedendaagse ontwerpers en makers van historische muziekmachines bij elkaar.

Detail van een muziekmachine uit de collectie van Museum Speelklok

Oplossingen in design

Ontwerpers Jelle Mastenbroek, Jesse Howard en Christien Meindertsma gaan in Maak ’t Even met hun werk in dialoog met de historische museumcollectie. Van Jelle Mastenbroek is onder andere de Porcelain Piano te zien, een antiek uitziende kast met piano vol porseleinen borden die muziek kunnen maken. Hij liet zich hiervoor inspireren door instrumenten die je ook in Museum Speelklok ziet. Jesse Howard ontwerpt alledaagse apparaten zoals een mixer en stofzuiger op zo’n manier dat gebruikers ze zelf in een handomdraai kunnen maken en repareren. Van Christien Meindertsma worden delen uit haar onderzoek naar verschillende bewerkingen en toepassingen van schapenwol getoond; die hebben meer met muziekinstrumenten te maken dan je zou denken!

Werk van Christien Meindertsma
Christien Meindertsma

Audiotour

Je kunt een speciale audiotour volgen, gemaakt door ontwerper Simon Dogger. Hij verloor tijdens zijn studie aan de Design Academy Eindhoven zijn visuele vermogens. Zijn nieuwe realiteit werd het uitgangspunt en onderwerp van zijn ontwerpen. Hij neemt je mee in zijn belevingswereld: hoe ervaart hij de zelfspelende muziekinstrumenten in Museum Speelklok en in Maak ’t Even?

Film Neo Muyanga

In Maak ’t Even is ook een korte film te zien van de veelzijdige Zuid-Afrikaanse kunstenaar, componist en muzikant Neo Muyanga. Hij gaat werken aan MotoMbila, een nieuw mechanisch instrument dat Afrikaanse tradities verbindt met de Europese manier van bouwen. Op deze manier wil Museum Speelklok nieuwe instrumenten toevoegen aan de collectie. Muyanga maakte in 2021 zijn debuut als componist bij Nationale Opera & Ballet en was gastkunstenaar bij Depot Boijmans van Beuningen.

Meer maken?

Maak ’t Even is mede mogelijk gemaakt door het KF Hein Fonds, het Cultuurfonds en de Van Baaren Stichting. Voor de tentoonstelling wordt gebruik gemaakt van modulaire bouw die hergebruikt kan worden. Ook leent het museum tentoonstellingsmaterialen van Museum Catharijneconvent en het Spoorwegmuseum.